در پی تحولات تازه امنیتی در ایالات متحده و حساسیت های روز افزون نسبت به روند های مهاجرتی، دولت آمریکا اعلام کرده که بررسی دوباره پرونده های اقامت دائم برای اتباع ۱۹ کشور از جمله ایران در دستور کار قرار گرفته است. این تصمیم که بازتاب گسترده ای در رسانه های بین المللی داشته، بخشی از رویکرد سخت گیرانه تر دولت در مدیریت مهاجرت و امنیت داخلی محسوب می شود. در ادامه جزئیات و ابعاد مختلف این اقدام توضیح داده می شود.

آغاز بازبینی گرین کارت های صادر شده برای اتباع ۱۹ کشور

پیش از ورود به جزئیات، لازم است اشاره شود که بازبینی گسترده گرین کارت های صادر شده برای اتباع کشورهای مشخص شده، اقدامی کم سابقه است و ابعاد حقوقی و اداری گسترده ای دارد. این تصمیم به دنبال یک رویداد امنیتی مهم اتخاذ شده و دولت آمریکا تاکید دارد که این بررسی ها جنبه پیشگیرانه و حفاظتی دارند. با این حال، کارشناسان هشدار داده اند که چنین اقدام هایی ممکن است پیامد های اجتماعی و دیپلماتیک مهمی به همراه داشته باشد.

به دنبال تیراندازی مرگ بار اخیر در واشینگتن که دو عضو گارد ملی را هدف قرار داد، دولت آمریکا به دستور دونالد ترامپ بازبینی کامل گرین کارت های شهروندان ۱۹ کشور را آغاز کرد. در بیانیه های رسمی تاکید شده که این اقدام بخشی از برنامه کنترل های امنیتی تازه است.

اعلام رسمی روند بازبینی توسط اداره خدمات مهاجرت

اداره خدمات شهروندی و مهاجرت آمریکا اعلام کرده که این بررسی ها با دقت بالا و بدون استثناء انجام می شود. چنین سطحی از بازبینی نیازمند بررسی پرونده های قدیمی، استعلام مدارک هویتی و بررسی شرایط سیاسی و امنیتی هر کشور است. این روند می تواند زمان بر باشد و نگرانی هایی درباره طولانی شدن فرایند اداری برای هزاران نفر ایجاد کرده است.

جو ایدلو، مدیر اداره خدمات شهروندی و مهاجرت، در صفحه رسمی خود اعلام کرد که روند بررسی ها «کامل و سخت گیرانه» خواهد بود و هیچ پرونده ای از این فرآیند مستثنی نمی شود.

فهرست ۱۹ کشور مشمول بازبینی

زمانی که دولت آمریکا درباره نام کشور های هدف مورد پرسش قرار گرفت، به فهرستی اشاره شد که پیش تر در یک فرمان ریاست جمهوری منتشر شده بود. این فهرست ترکیبی از کشور های بحران زده، کشور های فاقد نظام هویتی قابل اعتماد و کشور هایی است که از منظر امنیتی برای دولت آمریکا حساس تلقی می شوند. تحلیل گران سیاسی معتقدند انتخاب این کشور ها بازتابی از نگرانی های ژئوپولیتیکی و اطلاعاتی دولت است.

کشور های شامل این فهرست عبارت اند از: ایران، افغانستان، میانمار، چاد، کنگو، گینه استوایی، اریتره، هائیتی، لیبی، سومالی، سودان، یمن، بوروندی، کوبا، لائوس، سیرالئون، توگو، ترکمنستان و ونزوئلا.

معیار های جدید برای بررسی پرونده مهاجران

اداره مهاجرت آمریکا اعلام کرده که هنگام بازبینی پرونده های مربوط به اتباع این کشور ها، عوامل منفی خاص هر کشور نیز سنجیده می شود. این عوامل می تواند شامل وضعیت امنیتی، توانایی دولت ها در صدور مدارک معتبر، احتمال جعل اسناد و میزان همکاری دولت های مبدا با نهاد های بین المللی باشد. تحلیل چنین متغیر هایی نیازمند بررسی اطلاعات محرمانه و گزارش های امنیتی است.

پس از مشخص شدن هویت مظنون تیراندازی اخیر به عنوان یک شهروند افغان، این سخت گیری ها شدت بیشتری پیدا کرد و محدودیت های تازه بر روند رسیدگی به درخواست های مهاجرتی اعمال شد.

توقف موقت رسیدگی به پرونده های پناهندگی افغان ها

پس از حادثه تیراندازی، وزارت امنیت داخلی آمریکا اعلام کرد که بازبینی تمام پرونده های پناهندگی تایید شده در دوره جو بایدن نیز در دستور کار قرار گرفته است. این تصمیم شامل پرونده های شهروندان افغان بیش از همه تاثیرگذار است. توقف موقت رسیدگی می تواند بر هزاران خانواده که در انتظار تایید نهایی هستند اثر مستقیم بگذارد.

طبق اعلام رسمی، رسیدگی به همه درخواست های مرتبط با اتباع افغانستان «تا اطلاع بعدی» متوقف شده است.

سابقه مظنون تیراندازی و تاثیر آن بر سیاست های مهاجرتی

پرونده مهاجرانی که سابقه همکاری با دولت آمریکا دارند معمولا با سرعت بیشتری بررسی می شود. با این حال، حادثه اخیر نشان داده که حتی چنین پرونده هایی نیز ممکن است تحت تاثیر حوادث امنیتی قرار گیرند. کارشناسان مهاجرت تاکید دارند که تبدیل یک مورد فردی به معیار برای هزاران پرونده، زمینه ساز تصمیم های احساسی و غیر کارشناسی خواهد بود.

رحمان الله لکهنوال، مظنون تیراندازی اخیر، پیش تر با نهاد های امنیتی آمریکا از جمله سازمان CIA همکاری داشته و در سال ۲۰۲۱ از طریق برنامه «استقبال از متحدان» وارد آمریکا شده بود. او پس از ورود درخواست پناهندگی ثبت کرد و این درخواست در سال ۲۰۲۵ تایید شد.

واکنش جامعه افغان های مقیم آمریکا

جوامع مهاجر معمولا نسبت به تصمیم های ناگهانی دولت ها حساسیت بالایی دارند، زیرا این تصمیم ها می تواند بر زندگی هزاران نفر تاثیر بگذارد. جامعه افغان های مقیم آمریکا نیز با انتشار بیانیه ای نسبت به تبعات گسترده این حادثه هشدار داده است. در بیانیه ها تاکید شده که جرم یک فرد نباید به عنوان معیار قضاوت بر کل یک جامعه مهاجر استفاده شود.

طبق اعلام دولت آمریکا، بیش از ۱۹۰ هزار شهروند افغان از سال ۲۰۲۱ تاکنون در ایالات متحده اسکان یافته اند.

تفاوت پناهندگی و گرین کارت: چرا این موضوع اهمیت دارد؟

با وجود شباهت های ظاهری، گرین کارت و پناهندگی دو مسیر مهاجرتی متفاوت هستند. پناهندگی بر اساس خطرات فرد در کشور مبدا بررسی می شود، در حالی که گرین کارت نشانه اقامت دائم قانونی است. با این حال، بسیاری از پناهجویان پس از یک سال اقامت می توانند برای دریافت گرین کارت اقدام کنند و به همین دلیل تصمیم های اخیر می تواند بر روند تبدیل این وضعیت ها نیز تاثیر بگذارد.

گرین کارت به عنوان مدرک اقامت دائم جایگاه مهمی در ساختار مهاجرتی آمریکا دارد و هر تغییر در روند بررسی آن می تواند موج گسترده ای از نگرانی ها ایجاد کند.

نتیجه گیری

بازبینی گسترده اقامت دائم اتباع ۱۹ کشور، نقطه عطف تازه ای در سیاست های مهاجرتی آمریکا است. این تصمیم علاوه بر ابعاد امنیتی، پیامد های انسانی، اجتماعی و دیپلماتیک چشم گیری نیز خواهد داشت. در حالی که دولت آمریکا از این اقدام دفاع می کند، کارشناسان نسبت به آثار طولانی مدت آن بر جوامع مهاجر هشدار داده اند. این روند نشان می دهد که سیاست های مهاجرتی در جهان امروز بیش از گذشته تحت تاثیر تحولات امنیتی قرار دارد و مسیر آینده آن همچنان نیازمند بررسی و تحلیل دقیق است.