به گزارش توریست مگ، مسیر ریلی جذاب و منحصربهفرد راهآهن شمال با تمام اجزا و متعلقات پیرامونی آن، بخش متفاوتی از تاریخ صنعتی و میراثی مازندران است که هماکنون در کنار بیش از هزار کیلومتر مسیر راهآهن سراسری، میراث جهانی محسوب میشود. و با راه اندازی اولین پایگاه استانی میراث جهانی در مازندران، فصل جدیدی را شاهد خواهیم بود.
فعالیت راه آهن شمال به عنوان بخشی از راه آهن سراسری ایران از سال 1316 آغاز شد و از آن زمان به عنصر برجسته مدرنیته در زندگی مردم منطقه تبدیل شد. جاذبه های معماری و صنعتی این مسیر ریلی از یک سو و پیوند عمیق آن با محیط اجتماعی، اقتصاد و صنعت در مازندران از سوی دیگر باعث شد راه آهن و قطار به بخشی جدایی ناپذیر از زندگی روزمره تبدیل شوند.
اکنون این عنصر دوست داشتنی و جذاب مدرنیته که نهمین دهه فعالیت خود را می گذراند، با همه زیرساخت ها و مسائل اجتماعی پیرامونی، مجموعه ای جذاب برای حوزه میراث فرهنگی در عرصه بین المللی است. به قدری جذاب که 2 سال پیش به عنوان راه آهن سراسری ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید تا مقدمات معرفی و حفاظت از آن بیش از حد معمول در دستور کار قرار گیرد.
در 12 مرداد 1400 در چهل و چهارمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو رای نهایی برای پرونده ثبت جهانی راه آهن سراسری ایران صادر شد و این زیرساخت مهم حمل و نقل ایران و منطقه به عنوان اولین اثر صنعتی ایران به ثبت رسید. مسیری به طول تقریبی 1400 کیلومتر که هم اکنون طولانی ترین راه آهن تاریخی جهان و پنجمین مسیر ریلی ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو است.
زیباترین و منحصربهفردترین بخش این مسیر تاریخی و جهانی ۱۴۰۰ کیلومتری که از بندرترکمن در استان گلستان تا بندر امام خمینی (ره) ادامه دارد، از مازندران و دل کوههای البرز میگذرد. پرونده ثبت جهانی مسیر راه آهن شمال به جنوب ایران در یونسکو به هشت منطقه با ویژگی های اقلیمی مشترک در داخل هر منطقه و متفاوت از سایر مناطق تقسیم شد و 89 ایستگاه منتخب نیز به دلیل اهمیت ارزش های تاریخی و عملکردی مورد مطالعه و مستندسازی قرار گرفت. بر این اساس مقرر شد پایگاه های استانی میراث جهانی راه آهن ایران در هشت استان تاسیس و فعال شود. مازندران با توجه به جاذبه های تاریخی و طبیعی مسیر راه آهن شمال در این زمینه پیشتاز شد و با معرفی رئیس پایگاه اولین واحد پایگاه های استانی میراث جهانی راه آهن شد. ایران در این استان راه اندازی شد.
مدرس دانشکده هنر و معماری دانشگاه مازندران خاطرنشان می کند: با راه اندازی پایگاه میراث جهانی راه آهن در مازندران تلاش می کنیم در راستای اهداف برنامه مدیریت یونسکو پیش برویم و مستندسازی، معرفی و به درستی انجام دهیم.
نیکوبیان با اشاره به موقعیت چند جانبه راه آهن شمال و لزوم همکاری و همکاری نهادهای مرتبط برای اجرای طرح های این پایگاه، تصریح می کند: در حوزه راه آهن شمال علاوه بر اداره کل راه آهن شمال و … اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مازندران، نهادهایی مانند حفاظت محیطزیست و منابع طبیعی به دلیل عبور راهآهن از حوزههای آبی ملی و منطقهای به دلیل وجود رودخانه در مجاورت راهآهن مرتبط هستند. بنابراین برای اجرای برنامه های پایگاه داده نیازمند توجه همه دستگاه ها هستیم.